Шукра нити 39

अन्वयः—येन उदात्तादिधर्मैः तथा तन्त्रीकण्ठोत्थितैः सतालैः सदा गानविज्ञानं, स एव गान्धर्वो वेद इति ॥ ३९ ॥

व्याख्या–येन = वेदेन, उदात्तादिधर्मैः = उदात्तानुदात्तस्वरितस्वरूपैः, तथा तन्त्रीकण्ठोत्थितैः वीणागलोत्पन्नैः निषादादिभिः सप्तभिः स्वरैः, सतालैः = सङ्गीते कालक्रियासहितैः गानविज्ञानम् = गीतविज्ञानम्, भवति, सः = असौ, सदा = सर्वदा, गान्धर्ववेदः सामवेदस्योपवेदः इति ज्ञातव्यः ॥ ३९ ॥

हिन्दी—जिस वेद के ज्ञान से उदात्त, अनुदात्त, स्वरित, स्वर तथा वीणा और कंठ से निकले निषादादि स, रे, ग, म, प, ध, नि—इन सात स्वरों में ताल के साथ गाने का ज्ञान होता है, वह सामवेद का उपवेद ‘गान्धर्ववेद’ कहलाता है ॥ ३९ ॥

स्वरैरिति। येनं उदात्तादिधर्मैः उदात्तानुदात्तस्वरितैः तथा तन्त्रीकण्ठोत्थितैः निषादादिभिः सप्तभिः स्वरैः सतालैः तालसहितैः गानविज्ञानं भवति स गान्धर्वो वेदः स तु सामवेदस्य उपवेद इति बोद्धव्यः॥३९॥

Веда, обладающая знанием Удатты, Анудатты, Сварита, Свары (аналог нот) и Нишадади (Ни и остальные) Са, Ре, Га, Ма, Па, Дха, Ни — этих семи свар, исходящих из Вины и горла, — это Упаведа(подведа) Самаведы, называемая «Гандхарваведа».

Loading

Прокрутить вверх